 |
| Tình cảm chó và người |
16/04/2015 GEOFF BRUMFIEL
Đây là câu hỏi khiến nhiều người nuôi chó băn khoăn: “Em nó nhìn mình vì nó yêu mình hay vì nó muốn có cục xương khác để gặm?”
Một nghiên cứu xuất bản trong tạp chí Science vừa cho biết, sau ánh mắt ấy rất có thể là tình yêu (hay điều gì đó gần giống vậy). Nghiên cứu trên chứng minh khi chó và chủ nhìn vào mắt nhau, cả hai đều tăng mức độ hoạt động của oxytocin – hormone được cho rằng đóng vai trò quan trọng trong sự tin tưởng và liên hệ cảm xúc.
Kết quả trên cho thấy cả chó và chủ đều có cùng cảm nhận này, điều mà một số người nuôi chó vẫn còn nghi ngờ.
"Việc có một số bằng chứng khoa học ủng hộ giả định này thật sự rất thú vị,” Evan MacLean, nhà nhân chủng học tiến hóa và là đồng giám đôc Trung tâm Nhận thức Khuyến học, ĐH Duke, cho biết.
Hàng nghìn năm nay, con người đã nhân giống chó để chúng biết nghe lời, và điều này dần cũng đã thay đổi não bộ của loài này. MacLean cho biết, ví dụ, chó rất giỏi trong việc hiểu những cử chỉ như chỉ tay. Chúng cũng rất giỏi trong nhận diện ngôn ngữ.
Thế nhưng liệu con người có nhân giống chó để phục vụ nhu cầu tình cảm không?
"Điều này khó chứng minh hơn, một phần vì cảm xúc là những điều rất chủ quan,” MacLean chia sẻ. Ví dụ, nhiều người nuôi chó cho rằng chúng có cảm giác tội lỗi khi hành xử sai, nhưng điều đó không đúng.
"Có nhiều nghiên cứu cho thấy, thật ra, những gì xảy ra trong tình huống đó chỉ là những chú chó đang phản ứng lại với con người”. Nói cách khác, chúng ra vẻ có lỗi vì bạn trông rất giận dữ với chúng.
Một nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi Takefumi Kikusui, thuộc trường Thú y ĐH Azabu, Nhật Bản, đã tìm ra cách đo lường định lượng về cảm xúc tốt hơn. Các nhà khoa học để chó và chủ cùng tương tác. Thay vì chỉ quan sát các cặp chủ - chó, nhóm còn lấy mẫu nước tiểu của cả hai.
MacLean, tuy không thuộc nhóm nghiên cứu trên, cho biết, “Họ đo lượng oxytocin, hormone gắn với sự tin tưởng và liên kết xã hội”.
Oxytocin cũng là hormone được cho rằng khiến cha mẹ “say sưa” khi ngắm con mình.
Các nhà nghiên cứu nhận thấy khi chó nhìn vào mắt chủ, lượng oxytocin tăng lên ở cả hai bên. Tuy nhiên điều tương tự lại không xảy ra với chó sói khi chúng được quan sát với những người nuôi chúng. Nhóm cũng phát hiện khi chó được chích oxytocin, chúng sẽ nhìn vào mắt chủ lâu hơn, và ánh mắt ấy, ngược lại, cũng khiến người chủ tiết ra lượng hormone tin tưởng trên nhiều hơn. Hiện tượng này đưa đến một vòng phản hồi về hormone giữa chó và người.
Tựu trung lại, MacLean cho biết, kết quả cho thấy một liên kết đặc biệt giữa chó và người – một liên hệ được tiến hóa trong quá trình con người nhân giống chó. “Tôi vô cùng hạnh phúc khi nói rằng chúng ta có thể yêu mến chó và chúng cũng yêu mến chúng ta ngược lại”, MacLean cho biết, “oxytocin có thể là mảnh ghép để mối liên hệ này diễn ra.”
Tuy nhiên không phải ai cũng tin vào liên kết hormone này.
“Hiện đang có một trào lưu trong khoa học là cần phải nhận diện những thay đổi trong lượng hormone đi kèm với những thay đổi trong trạng thái cảm giác và cảm xúc,” Clive Wynne, tâm lý gia tại ĐH Bang Arizona, người nghiên cứu về cách con người và chó tương tác, nhận định.
Thật ra, oxytocin không phải lúc nào cũng gắn với tình yêu, ông cho biết. Hormone trên còn có thể liên hệ đến cảm giác bị cô lập về cảm xúc – thậm chí cả sự hung hăng trong một số loài động vật. Những chú chó sói được sử dụng trong nghiên cứu trên không giao tiếp mắt nhiều, Wynne cho biết. Nếu có, chắc hẳn lượng oxytocin của chúng cũng đã tăng cao.
Tuy nhiên, Wynne thêm vào, dù có oxytocin hay không, ông tin rằng mối liên hệ giữa chó và người có tồn tại.
“Tôi nghĩ bằng chứng rõ ràng nhất về việc chúng yêu mến chúng ta mà bất kỳ người nuôi chó nào có được là những gì các chú chó làm khi chúng ở bên chúng ta,” Wynne chia sẻ “Chúng ta được tạo nên để tin tưởng vào bằng chứng từ những giác quan ta mang lại.”
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét